Sigaraya yine zam geliyor
- Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Kazım Çalışkan, vergi ve fiyat arttırılarak, tüketimin azaltılması için, sigaradan alınan özel tüketim vergisinin (ÖTV) yükseltilmesine yönelik çalışma yürüttüklerini açıkladı.
Çalışkan, Kurum'un yetki alanındaki ürünlerin başta ÖTV olmak üzere vergilendirilmesi konusunda, Maliye Bakanlığına bundan sonra sektörel destek sağlayacaklarını belirtti.
Tütün mamullerinin mevcut durumdan farklı olarak, hangi modellerle vergilendirilebileceği yolunda alternatif çalışmalar yaptıklarını kaydeden Çalışkan, sektörün vergi artışlarını, fiyatlara yansıtmaması konusunda da şu değerlendirmede bulundu:
"Böyle komiklik olmaz. Vergi artışı, sektöre bağlı zamlar, şunlar, bunlar...Ben bunları pek tasvip etmiyorum. Devlet, egemen erk olarak vergisini koyar, isteyen artışını yapar, isteyen yapmaz. Devlet, vergisine bakar. Onun artış yapıp yapmaması devleti ilgilendiren bir şey değil. Biz, buna ilişkin çalışma yapıyoruz.
Bu konuda, masaya yatırılacak olan alternatif birkaç sistem var. Alternatif sistemlerin her birinin getirileri, riskleri, mevcut sistemle kıyaslaması yapılacak. Kıyaslamaya göre, en uygun olanı gündeme gelecek. Bunlara bakılır, tartışılır, siyasi otorite uygun görürse uygulamaya girer."
Eylem Planında da yer alan bu düzenlemedeki temel amacın, "Vergilerin ve sigaranın fiyatı arttırılarak, tüketimin azaltılması" olduğunu söyleyen Çalışkan, bunun Dünya Sağlık Örgütünün de öngördüğü önleyici tedbirler arasında yer aldığını ifade etti.
Bu çerçevede TAPDK olarak, Maliye Bakanlığı'na vergisel düzenlemeler, sektörün vergi yükleri ve fiyatların yükseltilmesi için alternatif öneriler sunacaklarını vurgulayan Çalışkan, "Biz modelimizi ortaya koyacağız. O modelin artılarını, eksilerini oturacağız, tartışacağız. Belki çalışma grupları bunları analiz edecek. Tabi sonuçta bunlar Maliye Bakanlığı'nca değerlendirilecek" dedi.
Çalışkan, yeni sistemde de maktu ve nispi vergilemenin devam edeceğini, ancak bu vergilerle ilgili olumsuzlukları giderecek, emniyet supabı niteliğinde ara mekanizmalar konulmasını gerektiğini ifade etti.
Çalışkan, Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) dünya genelindeki araştırmalarına göre, sigara üzerindeki vergilerde enflasyon oranında bir artış yapılmasının, tüketime hiç bir etkisi bulunmadığını bildirdi.
Fiyatta reel yüzde 10'luk bir artışın, sigara tüketiminde, reel olarak yüzde 4'lük bir azalma meydana getirdiğini anlatan Çalışkan, şöyle konuştu:
"Bu durumda, sizin yapacağınız vergi artışlarının, istediğiniz tüketim azalışını sağlayacak şekilde olması lazım. Biz, çalışmaları masaya koyacağız. (Bakın böyle olursa, böyle oluyor) diyeceğiz.
Devletin de tüketimi azaltma gibi bir niyeti varsa, ne kadar istiyorsunuz azaltmak, yüzde 10'mu istiyorsun, yüzde 20'mi istiyorsun vergi ile sağlanacak etki şuraya kadardır. Şöyle bir fiyatlama yapılırsa, tüketici talebi azalır. Bunların hepsi masaya yatacak ve ona göre bir karar verilecek."